Тӧдтӧм «Ю.З.» поэтлысь...
(Вуджӧдчысьлӧн неыджыд водзкыв)
Во дас нёль сайын, 2007-ӧд воын, «Крещатик» журналлӧн редколлегияӧ пыригӧн, ме, коньӧр, сӧглас сетi пырны ӧти поэтическӧй конкурсса жюриӧ. Та вӧсна ковмис зэв сюся лыддьысьны сё да джын кымын поэтлӧн уна-уна кывбур да нӧшта на донъявны найӧс. Помнита, сэтшӧми сьӧкыд удж вӧлӧма... Но мый? Неважӧн ме шкапысь перйи важ папкасӧ (зэв кыз папка — уна-уна лист бок вылын кык сувтсӧга посни шыпасӧн — кывбуръяс, кывбуръяс, кывбуръяс...) медым коркӧ шыбитны важ ковтӧм кабалатӧ. Но эг тадз шыбит, век жӧ видзӧдi сэкся кадса ассьым донъялӧмъяс да на серти бурджыкӧсь поэтъясӧс выльысь лыддьыси. А колӧ пасйыны, мый тайӧ конкурс бердын ордйысисны кыдзи некодлы тӧдтӧмӧсь, сiдзи и кутшӧмакӧ нималанаӧсь поэтъяс, сӧмын эз ассьыныс ов да ним улын, а кутшӧмкӧ ов-ним-вичлӧн медводдза шыпасъяс сайын. Шуам, ӧнiя выль лыддьысьӧм дырйи ме кыдзкӧ чуймӧмӧн аддзи бура тӧдса талун кадӧ кывбуръяс. Тыдовтчис, тайӧ-й вӧлi менам сэкся бур ёрт, Комиысь жӧ. Но талун ме ог нин куж тӧд вылӧ уськӧдны, тӧдi эг ме тайӧ кывбуръясыс та пӧрйӧ. Налӧн донъялӧмӧй, видзӧдi да, эз вӧв ичӧтӧсь, но эз жӧ вӧв и вывтi ыджыдӧсь. Тыдалӧ, та кадӧ ме эг на тӧд, кодi нӧ тайӧ кывбуръясыс сайын. Но мед. Танi абу та йилысь сёрни.
Дженьыдика кӧ, ковтӧм кабалаысь ӧнiя идралӧм дырйи некымын поэтӧс ме нимкодясьӧмӧн лыдди выльысь, а ӧтиӧс на пиысь меным весиг кӧсйыссис комиӧдны — тыдовтчис, мый сылӧн верлибръясыс лоасны матынкодь коми мортлы. Гашкӧ и озджык, ме ог тӧд. Быд морт ӧд ачыс кылӧ, мый налы матынджык. Сiдзкӧ ме прӧста видлала.
Ок, тӧкӧтьӧ эг вунӧд!.. Жаль, но талунъя кадӧ, кӧть кымынысь корси Яндексысь да мукӧд ӧтуввез лист бокысь, меным сiдз и оз удайтчи тӧдмавны тайӧ авторлӧн дзонь ним-овыс. Сiдзи-й колис сiйӧ инициал сайын. А найӧ татшӧмыс — Ю.З. (А сэсся тайӧ авторыс йылысь нинӧм ог и тӧд). Но сылӧн кывбуръяссьыс менам комиӧдӧм эм нин. Сiдзкӧ, лыддьысям комиӧн тӧдтӧм роч поэтлысь Ю.З-лӧн кывбуръяссӧ...
3.02.2021
P.S.
Аттӧ дивӧ!.. Кор ме вӧлi дзик нин дась пыртны тайӧ пасйӧдӧс менам лист бокас «Самиздат» вылӧ, видлалi жӧ медбӧръяысь нӧшта на ӧти пӧв корсьыштны тайӧ гӧгӧрвотӧм авторӧс. И — мый нӧ? — корси ӧд! Тыдовтчис, сiйӧ абу некутшӧм Ю.З., а... Ю.Р.
Юрий Рябчинский — тадзи сiйӧс шуӧмаӧсь, Юрий Семёнович Рябчинский. И сiйӧ абу сӧмын кывбуралысь, а нӧшта и серпасалысь. Со сылӧн серпасъяс пиысь ӧтиыс — «Медводдза лым» шусьӧ:
(Фотоыс босьтӧма Волгодонский художественный музей сайтысь).
Збыльысь ӧд, мыйӧнкӧ миян Коми мусӧ казьтылӧ? Но и бур. А сэсся и "Ю.З." серти нӧдкыв меным сюрис. Ӧти сайт вылын аддзи татшӧм пасйӧд: «Рябчинский Юрий Семенович (авт. псевдоним Юрий Земун)». Со тiянлы и нӧдъян "Ю.З."...
А со — сылӧн «Стихи.ру» сайтын ассьыс листбок: Юрий Рябчинский. Тӧдмасьӧй.
Но а водзӧ — некымын ичӧтик кывбурсьыс менам (гашкӧ-й кужтӧмӧсь) коми вылӧ вуджӧдӧмъяс.
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
Юрий Рябчинский
Чужис рака тӧлысь 15-ӧд лунӧ 1954 воын Батайск карын Ростовскӧй обласьтын. Кывбуралысь, гижысь, серпасалысь.
Кывбуръяс:
• «Смотрю в небо лёжа на земле...»
• «Зачем из дома вышел?..»
• «Шум — качество жизни...»
• «Дым над трубой...»
• «Троллейбус уходит в ночь...»
• «Шёл через сад...»
• «Старая вишня...»
• «Дорога соразмерна жизни...»
• «Сорванный ветром листок...»
Роч кыв вылысь комиӧдiс - Владимир Цивунин
-----------------------------------------------------------------------
* * *
Видзӧдiг енэжӧ
Куйла му вылын.
Сiйӧ быттьӧ нопйыс менам мыш сайын.
* * *
Мыйла ме гортысь петi?
Мыйла бӧр локтi?
Ӧмӧй тайӧ-й вӧлi олӧм?
* * *
Зык — олӧмлӧн сямыс.
Мыйла нӧ чӧвлун сэтшӧм долӧдӧ менӧ?
Мый тайӧ — казьтылӧм али водзвыв сьӧлӧмӧн кылӧм?
* * *
Тшын труба весьтын.
Медводз яръюгыда еджыд,
Регыд сылӧ енэжын.
Кыдз миян челядьдыр,
Миян вояс,
Миян олӧмным...
* * *
Троллейбус мунӧ вой пытшкас.
Нуӧ сюр вылын шондiсӧ.
Оз-ӧ вошты сiйӧс пемыдын,
кор бӧр локтас аски
кыа петiгӧн?
* * *
Сад вомӧн мунi.
Турун вылын — кымӧрыс.
Матыстчи —
дзоридзалысь яблӧг пу.
Быд вося дивӧыс!
* * *
Пӧрысь вишнялӧн
медбӧръя дзоридзалӧм.
Чветъяс быттьӧкӧ кулӧмаӧсь:
абу нин еджыдӧсь, сӧмын кельыдӧсь.
* * *
Туйыс со олӧмысь мыйта.
Сӧмын кулӧм
Дугӧдӧ мунӧмсӧ да мог.
Сiйӧ — татшӧм донатор, кодӧс эн корсьысь.
* * *
Тӧлӧн нетшыштӧм корйыс
ньӧжйӧник бергӧдчӧмӧн усьӧ ва гӧптас.
Удитiс-ӧ сiйӧ
кывны мездлунысь гажсӧ,
казьтывны лэбачьяс йывсьыс,
кодъяс вылӧ сiйӧ пыр вежалiс?